ارز دیجیتال چیست؟

رمز ارزهایی که در بستر رایانه و اینترنت ایجاد می‌شوند ارز دیجیتال گفته می‌شود.با پیدایش بیت کوین استفاده از ارزهای دیجیتال و تکرار واژه ارز دیجیتال رشد چشمگیری پیدا کرده. امروزه درصد بسیار کمی از افراد هستند که در مورد این موضوع چیزی نشنیده باشند. کاربران زیادی به دنبال سرمایه گذاری  بر روی ارزهای دیجیتال، خرید ارز دیجیتال و کسب سود از آن‌ها هستند.اما آشنایی با مفهوم این واژه و سایر مفاهیم مرتبط با آن برای فعالیت در این زمینه ضروری می‌باشد. در این مطلب قصد داریم ضمن معرفی ارز دیجیتال به زبانی ساده، کاربردهای آن ،تفاوت با ارز فیات، انواع مختلف ارزهای دیجیتال و نحوه خرید و فروش آن ها بپردازیم.در ادامه این مطلب همراه ما باشید.

ارز دیجیتال چیست؟

ارزدیجیتال به ارزی گفته می‌شود که بر بستر اینترنت، در فضای الکترونیک ودیجیتال تولید شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. رمزارزهای دیجیتال دقیقا رفتاری مشابه ارزهای فیات دلار و یورو دارد و برای نقل و انتقال یا خرید و فروش در دسترس می‌باشد. تفاوت عمده انواع  ارز دیجیتال با ارز فیات در بستر ایجاد آن است. ارزهای دیجیتال با توجه به اینکه به صورت الکترونیکی موجود هستند، قابلیت انتقال سریع از هر نقطه دنیا به نقطه دیگر را دارند. پپیدایش ارزهای دیجیتال به قبل از پیدایش «بیت کوین» در سال 2009 برمی‌گردد. در واقع حساب‌های بانکی معمولی که به سرورهای بانک‌های مرکزی وصل هستند و کاربران تنها با استفاده از کارت‌های بانکی و اطلاعات مربوط به آن می‌توانند به خرید وفروش کالاها و خدمات بپردازند نیز ارز دیجیتال محسوب می‌شوند. رمز ارزهایی مانند «بیت کوین» و «اتریوم» نوع خاصی از ارزهای دیجیتال هستند که به دلیل تکنولوژی‌های استفاده شده در آن‌ها، قابلیت ایجاد یک سیستم مالی بدون حضور واسطه‌هایی نظیر بانک‌ها را دارند. در ادامه و پس از پاسخ به سوال ویژگی‌های ارز دیجیتال چیست به بررسی انواع ارز دیجیتال خواهیم پرداخت.

مزایای ارز دیجیتال:

ارزهای دیجیتالی یا رمزنگاری شده با توجه به گفته‌ی چارلز بویرد «Charles Bovaird» نویسنده و مشاور مالی در استیت استریت «شرکت مادر تخصصی خدمات مالی آمریکا»، در چندماه اخیر رشد قابل توجهی داشته اند. او در حال حاضر بر روی بیت‌کوین و اتریوم که دو نوع ارز دیجیتالی معروف هستند سرمایه گذاری کرده و معتقد است که آینده‌ی درخشانی در انتظار ارزهای دیجیتالی است. زاک فریدمن «Zack Friedman» موسس و مدیرعامل شرکت Make Lemonade در مورد ارزهای دیجیتالی اظهار می‌دارد ارزهای رمزنگاری شده دارای مزیت‌های نامحدود اما آینده‌ای نامشخص هستند.

ارزهای دیجیتالی برپایه تکنولوژی بلاک‌چین هستند که فریدمن معتقد است این تکنولوژی با کاهش ارزش و پیچیدگی تراکنش‌ها منجر به اختلال در سیستم پولی و دیگر خدمات مالی می‌شود. گفتنی است، مفهوم تکنولوژی بلاک‌چین نه تنها در خدمات مالی بلکه در زمینه‌های دیگر مانند خدمات درمانی، قانون، آموزش، فن‌آوری و غیره کاربرد دارد. چارلز بویرد بیان می‌کند یکی از بزرگترین مزیت‌های ارزهای دیجیتالی این است که نمی‌توانند جعل شوند و تراکنش‌ها نمی‌توانند به‌طور خودسرانه توسط فرستنده برگشت بخورند. به علاوه این معاملات به صورت ناشناس صورت می‌گیرند و این مساله‌ برای کسانی که می‌خواهند فعالیت‌های مالی و همچنین هویت خود را پنهان نگاه دارند، بسیاری عالی است. از دیگر مزیت‌های ارز رمزنگاری‌شده این است که به چگونگی نرخ ارز، نرخ سود یا هزینه معامله بستگی ندارد. علاوه براین، معاملات ارزهای دیجیتالی بدون در نظر گرفتن موقعیت فرستنده و گیرنده در هرصورت با سرعت یکسانی انجام می‌شوند. اصلی‌ترین مزیت ارز دیجیتال، امنیت و کنترل این ارزهاست. کاربران ارز مجازی بر تراکنش‌های خود کنترل کامل دارند و هیچ شخص یا سازمانی نمی‌تواند پروتکل ارز دیجیتال را کنترل یا حتی دستکاری کند. همچنین به دلیل دارا بودن ویژگی غیرمتمرکز بودن، این ارزها تحت‌نفوذ هیچ دولتی قرار نمی‌گیرد. از طرفی نیز در کشورهایی که بانک مرکزی از استقلال لازم برخوردار نبوده و دولت نیز با بحران‌های مالی مواجه است؛ امکان گسترش حجم پول به‌واسطه کسری بودجه دولت در اقتصاد وجود دارد اما این مشکل در ارتباط با ارز دیجیتال وجود ندارد و به دلیل مقدار عرضه‌ مشخص تعداد ارزهای دیجیتال، این ارزها، تورم‌زا نبوده است. از طرفی نیز ارز دیجیتال در هر نقطه‌ای از جهان فرصت سرمایه‌گذاری را برای فرد به وجود می‌آورد. یکی‌دیگر از مزایای ارز مجازی، هزینه معاملاتی آن است که در مقایسه با دیگر روش‌ها بسیار پایین است. همچنین در بسیاری از کشورها در شرایط خاص سیاسی و اقتصادی، دولت‌ها اقدام به مصادره اموال و دارایی اشخاص حقیقی و حقوقی می‌کنند و در وضعیت تخاصم میان کشورها، بلوکه کردن امری متداول است. این عدم‌امنیت، مصادره و بلوکه کردن دارایی در ساختار ارز دیجیتال نبوده و حقوق مالکیت اشخاص و دولت‌ها مورد تعرض و دخالت دیگران قرار نمی‌گیرد.

معایب ارز دیجیتال:

شاید یکی از مهم‌ترین ایرادات وارده به ارز دیجیتال ماهیت پیچیده پشت‌پرده آنهاست. ارزهای مرسوم تصور ساده و عینی دارند. شما می‌توانید اسکناس و سکه را لمس کنید ولی ایده سیستم غیرمتمرکز نظام مالی ارزهای دیجیتال به‌راحتی قابل‌هضم نیست و مفهوم انتزاعی دارد و برای درک مفهوم آن نیاز به سطح قابل‌قبولی از دانش فناوری اطلاعات است. بنا بر گزارش‌های بانک مرکزی اروپا، ارز دیجیتال برعکس پول‌های سنتی از قوانین و مقررات شفاف برخوردار نبوده و این می‌تواند تبدیل به چالشی جدی برای هر دولتی شود؛ چراکه راه مجرمانه، پولشویی و... را باز می‌کند و این مشکل به خاطر ماهیت رمزگذاری شده این پول است که در آن هویت واقعی فرستنده و گیرنده ناشناخته باقی می‌ماند. از طرفی نیز با رواج ارزهای مجازی، نقش نهادهای واسط و بانک مرکزی در تراکنش‌های کشور کم‌رنگ می‌شود و این می‌تواند خطری بسیار جدی برای سیستم پولی و مالی یک کشور باشد، چراکه در این صورت جایی برای اعمال سیاست‌های پولی نمی‌ماند و هیچ نظارتی بر تراکنش‌های روزانه وجود نخواهد داشت.  همچنین به دلیل ماهیت رمزنگاری‌شده این پول و عدم شناسایی طرفین معامله، انگیزه برای انتقال بخشی از معاملات و نگهداری درآمد و ثروت توسط این سیستم وجود داشته و درنتیجه فرار مالیاتی امکان‌پذیر خواهد بود. این فرار مالیاتی منجر به کاهش درآمدهای دولت شده و زمینه را برای گسترش اقتصاد غیررسمی فراهم می‌کند. همان‌طور که پیش‌تر نیز گفتیم ارزهای دیجیتال توسط دولت دستکاری نمی‌شوند. اما این بدان‌معنا نیست که قیمت ارزها بسیار پایدار است، بلکه بسیار نوسانی هستند. مقدار کل ارزهای رمزنگاری‌شده در گردش و تعداد کسب‌وکارهایی که با استفاده از آنها صورت می‌گیرد بسیار کوچک هستند. بنابراین، حتی حوادث کوچک، معاملات یا فعالیت‌های تجاری می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی بر قیمت این ارزها تاثیر گذارد. اگر تاثیرپذیری کاهش یابد، نوسانات نیز کاهش می‌یابد.

ارزهای دیجیتال چگونه کار میکنند؟

ارزهای دیجیتال، از جمله بیتکوین، بر اساس تکنولوژی بلاکچین (Blockchain) عمل می‌کنند. بلاکچین یک ساختار داده‌ای است که تمام تراکنش‌ها و رکوردهای مالی را به صورت امن و شفاف در داخل بلوک‌ها ذخیره می‌کند. هر ارز دیجیتال دارای یک شبکه بلاکچین است که توسط ماینرها (Miners) مدیریت می‌شود. ماینرها وظیفه تأیید تراکنش‌ها را بر عهده دارند و برای این کار از قدرت محاسباتی خود و ابزارهای مربوطه استفاده می‌کنند. هنگامی که یک تراکنش انجام می‌شود، آن تراکنش به صورت رمزنگاری شده به بلاک‌های جدید اضافه می‌شود. سپس بلاک جدید به زنجیره بلاکچین اضافه می‌شود و توسط سایر نودهای شبکه تأیید می‌شود. برای انتقال ارزهای دیجیتال بین افراد، نیاز به کیف پول‌های دیجیتال دارید. کیف پول دیجیتال نرم‌افزاری است که کلیدهای عمومی و خصوصی شما را ذخیره می‌کند و به شما اجازه می‌دهد تراکنش‌ها را امضا کنید و ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال را انجام دهید. این کیف پول‌ها می‌توانند به صورت آنلاین، سخت‌افزاری، نرم‌افزاری یا کاغذی باشند. با استفاده از کیف پول، شما می‌توانید به دیگران ارز دیجیتال ارسال کنید یا از دیگران دریافت کنید. هر تراکنش دیجیتال توسط کلید خصوصی شما امضا می‌شود و توسط کلید عمومی مربوط به آدرس دریافت‌کننده تأیید می‌ش ود. این روش امنیت بالایی برای تأیید و انتقال ارزهای دیجیتال فراهم می‌کند. به طور خلاصه، ارزهای دیجیتال بر اساس تکنولوژی بلاکچین کار می‌کنند و امکان انتقال ارزها بین افراد را با استفاده از کیف پول‌های دیجیتال فراهم می‌کنند. این فرآیند امنیت بالا، شفافیت و سرعت بیشتر را در مقایسه با سیستم‌های مالی سنتی فراهم می‌کند.

تاریخچه ارزهای دیجیتال:

تاریخچه ارزهای دیجیتال به اوایل دهه ۲۰۰۰ با بازاریابی شبکه‌ای و استفاده از تکنولوژی رمزنگاری آغاز شد. اما نقطه آغاز رسمی برای ارزهای دیجیتال با انتشار سفید‌نامه (Whitepaper) بیتکوین توسط ناشناس با نام "اساتیدو ناکاموتو" در اکتبر ۲۰۰۸ بود. بیتکوین به عنوان اولین ارز دیجیتال موفق و مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین شناخته شد.در ژانویه ۲۰۰۹، شبکه بیتکوین راه‌اندازی شد و نخستین بلوک (بلوک نخستین) در آن ایجاد شد. از آن زمان به بعد، بیتکوین به طور گسترده در بین جامعه رمزارزها شناخته شد و به عنوان نخستین ارز دیجیتال موفق توانست توجه بسیاری را به خود جلب کند. بعد از موفقیت بیتکوین، ارزهای دیجیتال دیگر نیز ظهور کردند. برخی از این ارزها شامل اتریوم (Ethereum)، ریپل (Ripple)، لایتکوین (Litecoin) و بیتکوین کش (Bitcoin Cash) هستند. هر یک از این ارزها دارای ویژگی‌ها و استفاده‌های خاص خود هستند و در طول سال‌ها، بازار ارزهای دیجیتال رشد قابل توجهی داشته است. تا به امروز، بازار ارزهای دیجیتال به صورت چشمگیری گسترش یافته است و از جامعه کاربران عظیمی بهره‌برداری می‌کند. همچنین، تکنولوژی بلاکچین که اساس این ارزها است، نیز در حوزه‌های دیگری مانند فعالیت‌های مالی، زنجیره تأمین، صنعت، سلامت و بسیاری موارد دیگر کاربرد دارد.

چرا ارزهای دیجیتال آینده دنیای مالی هستند؟

ارزهای دیجیتال به دلایل زیر به عنوان آینده دنیای مالی مطرح هستند:

1. ظهور تکنولوژی بلاکچین: تکنولوژی بلاکچین، که پشتیبانی بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال است، یک ابتکار نوآورانه در زمینه امنیت و شفافیت در انتقال داده‌ها و ارزش‌ها است. این تکنولوژی قابلیت ثبت و تأیید تراکنش‌ها را به صورت امن و بدون وابستگی به سازمان‌ها و مراکز مدیریتی فراهم می‌کند.

2. عدم وابستگی به نظام مالی سنتی: ارزهای دیجیتال به عنوان ارزهای بدون مرز عمل می‌کنند و برای انتقال ارزش و انجام تراکنش‌ها نیازی به مراکز مالی و بانکی متعارف ندارند. این موضوع به کاربران امکان می‌دهد تا به طور مستقیم و بدون واسطه ارزش‌ها را به یکدیگر منتقل کنند.

3. تسهیلات پرداخت بین‌المللی: با استفاده از ارزهای دیجیتال، امکان انجام تراکنش‌های بین‌المللی بدون مشکلات مربوط به تاخیرات بانکی و هزینه‌های اضافی فراهم می‌شود. این امر می‌تواند باعث رونق تجارت بین‌المللی و ارتباطات مالی بین کشورها شود.

4. قابلیت برنامه‌ریزی قرارداد‌های هوشمند: با استفاده از تکنولوژی قراردادهای هوشمند، ارزهای دیجیتال امکان برنامه‌ریزی و اجرای قراردادهای خودکار را فراهم می‌کنند. این امر می‌تواند در حوزه‌هایی مانند تجارت الکترونیک، امور بانکی، بیمه و زنجیره تأمین تأثیر گذار باشد.

5. رشد روزافزون جمعیت استفاده کننده: تعداد کاربران و استفاده کنندگان ارزهای دیجیتال در سراسر جهان به طور روزافزون افزایش می‌یابد. این رشد نشان می‌دهد که این فناوری در حال پذیرش گسترده‌تر در جوامع جهانی است.

6. نوآوری و کاربردهای جدید: تکنولوژی بلاکچین و ارزهای دیجیتال همچنان در مراحل آغازین خود قرار دارند و هر روزه برنامه‌ها و کاربردهای جدیدی برای آن‌ها کشف می‌شود. این نوآوری‌ها و کاربردهای جدید به عنوان یک ابزار پویا در حوزه‌هایی مانند مالیات، حمل و نقل، سلامت و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند.

با توجه به این عوامل، ارزهای دیجیتال به عنوان یک نوآوری مهم در حوزه مالی شناخته شده‌اند و می‌توانند آینده دنیای مالی را شکل دهند.

بیشتر بخوانید نحوه محاسبه سود ارز دیجیتال

نتیجه گیری:

ارزهای دیجیتال به طور مشخص در دنیای مالی و اقتصادی نقش مهمی دارند. نتیجه گیری اصلی از رشد و پذیرش ارزهای دیجیتال در طی سالیان اخیر، عبارت است از:

1. نوآوری و تغییر: ارزهای دیجیتال نماینده یک نوآوری و تحول در دنیای مالی هستند. آنها امکاناتی را فراهم می‌کنند که در سنتی‌ترین سیستم‌های مالی وجود نداشته است.

2. بیشترین شناخت عمومی: بیتکوین به عنوان ارز دیجیتال نخستین و پرشناس‌ترین ارز دیجیتال است. شناخت و استفاده گسترده از بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال موجب شده تا این ارزها به یک قطب جذاب برای سرمایه‌گذاران، کسب‌وکارها و عموم مردم تبدیل شوند.

3. قابلیت نقل‌وانتقال بین‌المللی: با استفاده از ارزهای دیجیتال، امکان انجام تراکنش‌های بین‌المللی به صورت سریع، امن و بدون مرز وجود دارد. این امر در افزایش تجارت جهانی و همکاری بین کشورها تأثیر بسزایی دارد.

4. فرصت‌های سرمایه‌گذاری: بازار ارزهای دیجیتال برای سرمایه‌گذاران فرصت‌های بزرگی را ایجاد کرده است. افراد می‌توانند در ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنند و از رشد قابل توجه قیمت‌ها بهره‌برداری کنند. البته این بازار نیز دارای ریسک‌هایی است که باید در نظر گرفته شود.

5. تغییرات در ساختار مالی: تکنولوژی بلاکچین که اساس ارزهای دیجیتال است، قدرت اجرای قرارداد

های هوشمند و تغییر ساختار مالی را داراست. از جمله این تغییرات می‌توان به قراردادهای هوشمند، تسهیل تراکنش‌ها و انتقال دارایی‌ها، کاهش هزینه‌ها و سرعت بالاتر تراکنش‌ها اشاره کرد.

با این حال، باید توجه داشت که بازار ارزهای دیجیتال نیز دارای ریسک‌ها و نوسانات قابل توجه است و سرمایه‌گذاران باید دقت و شناخت کافی را در انتخاب و مدیریت سرمایه خود در این بازار داشته باشند.