از اساسیترین نگاه، بیت کوین یک برنامه کامپیوتری است. بخش بزرگی از این برنامه یک فایل دیجیتال است. این فایل دیجیتال که دفتر کل (ledger) نام دارد، شبیه به دفتر حسابوکتاب سنتی عمل کرده و حسابها و موجودی هر نفر را در خود ثبت میکند. یکی از چیزهایی که بیت کوین را از سیستمهای متمرکز متمایز میکند، نحوه نگهداری و بهروزرسانی دفتر کل است. در بیت کوین بهجای یک نهاد مرکزی، دفتر کل بهصورت گروهی و اشتراکی توسط اعضای شبکه نگهداری میشود. این یعنی هرکسی میتواند از دفتر کل نگهداری کرده و آن را بهروز کند. به هر کامپیوتری که بهطور مستقیم به شبکه متصل شود و دفتر کل را دریافت کند، نود (Node) گفته میشود. در سیستمهای متمرکز شما مجبور به اعتماد کورکورانه هستید. وقتی در سیستم بانکی برای کسی پول واریز میکنید، درواقع به بانک اعتماد کردهاید که پول را به حساب فرد واریز خواهد کرد و پول شما بلوکه نخواهد شد. اما در بیت کوین با ریاضیات، منطق و رمزنگاری نیاز به اعتماد از بین میرود. درواقع بهجای اعتماد به یک نهاد متمرکز که میتواند مرتکب خطای عمدی یا غیرعمدی شود، به منطق و ریاضیات اعتماد میکنید. تمام چیزی که در بیت کوین با آن سروکار داریم را میتوان در این یکی دو جمله خلاصه کرد: سیستمی که به همه (کامپیوترها) اجازه میدهد در نگهداری سابقه تراکنشها سهیم باشند + ویژگیهای امنیتی برای جلوگیری از تقلب و حمله به شبکه.
«بیت کوین» (Bitcoin) نوعی پول دیجیتال است که ماهیت فیزیکی ندارد و به صورت کامل بر بستر اینترنت قرار دارد. شبکه بیت کوین یک شبکه غیرمتمرکز است که امنیت آن با استفاده از فناوریهای رمزگذاری پیچیده تامین میشود. غیرمتمرکز بودن شبکه به این معناست که بیت کوین به شکلی کاملا مستقل عمل میکند و هیچ وابستگیای به دولتها یا سازمانهای خصوصی ندارد. از نظر یک کاربر عادی، بیت کوین تنها پولی است که از طریق اپلیکیشنها روی گوشی و رایانه قابل ارسال یا دریافت است. ولی در حقیقت شبکه بیت کوین بسیار پیچیدهتر از چیزی که فکر میکنید کار میکند. شبکه بیت کوین یک بستر عمومی به نام زنجیره بلوکی یا «بلاک چین» (Blockchain) را میان کاربران به اشتراک میگذارد. در حقیقت میتوان گفت بلاک چین یک نوع از «دفاتر توزیعشده» (Distributed Ledger) است که به ثبت دادهها میپردازد. بلاک چین بر روی یک سرور یا سیستم مرکزی قرار ندارد و به شکل «همتا به همتا» (Peer to Peer) P2P میان تمامی کاربران پخش شده است. در واقع پردازش توسط این اشخاص انجام میشود که به آنها گره یا «نود» (Node) گفته میشود. این ویژگی است که بلاک چین و بیت کوین را غیرمتمرکز میکند و باعث میشود هیچ نهاد و دولتی نتواند در آن دخالت کند و باعث بروز فساد شود. حال برمیگردیم به بلاک چین؛ بستر بلاک چین تمامی تراکنشهایی را که انجام میشود ثبت میکند و به کاربران اجازه میدهد که این تراکنشها را ببینند و صحت آنها را بسنجند. تراکنشها در این شبکه به وسیله امضای دیجیتال معتبر میشوند و در هر لحظه کاربران میتوانند بر تراکنشها نظارت کنند.
نتیجه گیری:
اگرچه درک کامل بیت کوین و نحوه کار آن در ابتدا کمی مشکل بهنظر میرسد، این به شما کمک خواهد کرد تا علاوهبر فهمیدن کامل ایده بیت کوین، با مفاهیمی چون بلاک چین و ماینینگ که در دهها ارز دیجیتال دیگر هم وجود دارد، آشنا شوید. البته همانطور که در ابتدای مقاله هم اشاره شد، برای استفاده از پادشاه ارزهای دیجیتال نیاز به وارد شدن به مسائل فنی نیست و امروزه بهلطف نرمافزارهای متعدد، کار کردن با بیت کوین بهسادگی ارسال یک پیامک است.