کِرو فایننس (Curve Finance) با ۱۴/۲۶ میلیارد دلار ارزش قفلشده، بزرگترین دکس در حوزه دیفای است. این پلتفرم روی شبکه اتریوم و مخصوص تبادل استیبل کوینها طراحی شده است. کرو را میتوان معادل دکس یونی سواپ برای استیبل کوینها در دنیای ارز دیجیتال دانست و از طرف دیگر باتوجه به مدل قیمتگذاری آن، گزینه مناسبی برای سواپ نسخههای توکنیزه شده کوینهای مختلف بهحساب میآید. در این مقاله برای اینکه بدانیم صرافی غیرمتمرکز کرو چیست و چگونه کار میکند، به بررسی اهداف، نحوه کارکرد، محصولات، تیم گرداننده و رمز ارز بومی این صرافی یعنی CRV خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
کرو فایننس یک سازوکار برای تجمیع نقدینگی است. اما از نظر عوام، Curve Finance یک صرافی غیر متمرکز بوده که با ارائه مشوقهایی، ایجاد لیکوئیدیتی (جنبه مهم هر بازار مالی) را ارتقا میدهد. همانطور که در مورد بسیاری از پروتکلهای دیفای دیگر مشاهده میشود، کرو فایننس نیز در زمان راهاندازی کاملا غیر متمرکز نبود. این صرافی و رمز ارز CRV، توسط تیم Curve به رهبری مایکل اگوروف (Michael Egorov)، بنیانگذار نوسایفر (NuCypher) که دارای دکترای فیزیک است، بنیان نهاده شد. گرچه کرو فایننس ممکن است یک مفهوم و برنامه عالی باشد، اما به عنوان یک پروتکل دارای کاستیها و مزایای خود بوده که باید برنامهای مشخص را انتخاب کرده و روند خود را بهبود بخشد. البته این تمرکز با معرفی یک توکن نظرسنجی مبتنی بر اتریوم با نام رمز ارز CRV تغییر کرده و کرو را به یک سازمان مستقل غیر متمرکز (DAO) به دنیای ارزهای رمزنگاری شده معرفی کرد
کرو در سال ۲۰۲۰ توسط دانشمندی روسی به نام میخائل ایگوروف (Michael Egorov) معرفی و وایت پیپر آن در نوامبر ۲۰۱۹ راهاندازی شد. Michael Egorov سابقه همکاری با شرکتهای مختلف بلاک چین و ارزهای دیجیتال را داشت و توانست NuCypher را تأسیس کند و به عنوان مدیر ارشد فناوری این شرکت کار کرد. علاوه براین، او بنیانگذار LoanCoin است که یک بانک غیرمتمرکز و شبکه وامدهی محسوب میشود. آغاز فعالیت اگوروف در اواخر سال ۲۰۱۳ بود که در مورد رمزارزها اطلاعات اولیهای کسب کرد و سپس در سال ۲۰۱۸ با Maker به یک کاربر DeFi تبدیل شد. او به تحقیق در زمینه سهامداری لیکویید مشغول شد که منجر به توسعه الگوریتمی برای ایجاد بازارهای عمیق برای داراییهایی با قیمتهای مشابه شد. کرو که مایکل در اوایل سال ۲۰۲۰ تأسیس کرد، بر اساس این الگوریتم ساخته شد.
تا اینجا متوجه شدید که کرو فایننش مشابه یونی سواپ است؛ با این تفاوت که بیشتر از آن برای انجام معاملات استیبل کوینها استفاده میشود. برای درک بهتر عملکرد این پلتفرم بهتر تا به شکل خلاصه با شیوه کار پروتکلهای بازارساز خودکار یا AMM آشنا شویم، چرا که کرو فایننس نیز یک پروتکل AMM است.
مدل بازارساز خودکار کرو فایننس شامل ۴ بخش اصلی است:
• ارائهدهندگان نقدینگی افرادی هستند که توکنهای خود را دراستخرهای نقدینگی Curve سپرده میکنند.
• استخر نقدینگی (Liquidity Pool) جایی است که توکنهای سپردهشده برای ایجاد نقدینگی صرافی در آن نگهداری میشود.
• تریدرها از توکنهای استخر نقدینگی برای معاوضه یا سواپ استفاده میکنند و فشار عرضه و تقاضا قیمت توکنها را مشخص میکند.
• الگوریتمهای AMM به طور کارآمد توکنها را در استخر نقدینگی بر اساس معیارهای مختلفی مانند فشار عرضه و تقاضای تریدرها قیمتگذاری میکنند.
بازارسازهای خودکار یا AMMها، از الگوریتمهای مبتنی بر قرارداد هوشمند برای قیمتگذاری کارآمد داراییهای رمزنگاری در استخرهای نقدینگی در صرافی استفاده میکنند، در نتیجه نیاز به وجود واسطه را از بین میبرد. در سوی مقابل، صرافیهای متمرکز معاملات خود را با استفاده از دفتر سفارش (Order Book) پردازش میکنند. از آنجایی که دارایی موجود در این دفتر در اختیار صرافی است، پس صرافی متمرکز طرف مقابل در تمام معاملات است. حال ممکن است از خود سوال کنید که اگر این صرافی از اوردر بوک استفاده نمیکند پس نقدینگی استیبل کوینهای که در کرو فایننس معامله میشود چگونه تامین میشود؟ این نقدینگیها از کاربرانی سرچشمه میگیرد که با سپردهگذاری استیبل کوینهای پشتیبانی شده در استخرهای نقدینگی، به ارائهدهندگان نقدینگی تبدیل میشوند. به بیان دیگر، Curve Finance نقدینگی را جمع و سپس از الگوریتمهایی برای تصمیمگیری در مورد ارزش داراییهای استخر نقدینگی استفاده میکند. در نهایت با استفاده از قراردادهای هوشمند امکان معاملات توکنهای درون این استخرها را برای کاربران فراهم میکند.
نتیجه گیری :
به قول معروف «تقلید صادقانه ترین شکل چاپلوسی است». از زمانی که کرو فایننس ایده توکن voting-scrow را مطرح کرد، چند پروتکل دیگر وجود داشته است که از این روش پیروی کرده اند. یکی از آنها، صابر، در سولانا، بر اساس کد منبع Curve ایجاد شد و تلاش میکند تا آنچه را که Curve Finance دارد، اما با موفقیت کمتری تکرار کند. موفقیت کرو فایننس را می توان تا حدودی یک تغییر دهنده بازی در دنیای دیفای دانست زیرا پروتکل هایی روی آن ساخته شده است. حداقل، به دلیل لغزش کم، به عنوان پلتفرمی برای انجام مبادلات با مقادیر زیادی پول شناخته می شود. همانطور که دنیای دیفای پیشرفت می کند، جالب است که ببینیم در آینده چقدر تأثیرگذار خواهد بود.