تاثیرات ارز دیجیتال بر اقتصاد جهانی چیست؟

ارزهای دیجیتال، مانند بیتکوین، اتریوم، ریپل و دیگران، نوع جدیدی از پول هستند که بر اساس فناوری بلاکچین کار می کنند. این ارزها از طریق شبکه های همتا به همتا (peer-to-peer)، بدون نیاز به واسطه های مالی مانند بانک ها یا دولت ها، تولید، مبادله و ذخیره می شوند. ارز های دیجیتال دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند که می توانند تاثیرات گسترده ای بر اقتصاد جهانی داشته باشند. در این مقاله، به بررسی چند جنبه از تاثیرات ارز دیجیتال بر اقتصاد جهانی خواهیم پرداخت. این جنبه ها عبارتند از:

•    افزایش رقابت و کارآمدی در بازار پول:

 ارز دیجیتال به عنوان یک گزینه جایگزین برای پول سنتی، به کاربران امکان می دهد که به راحتی و با هزینه کم، پول خود را نگه دارند، منتقل کنند و تبادل کنند. این امر باعث می شود که بازار پول شفاف تر، منصفانه تر و رقابت پذیر تر شود. همچنین، ارز دیجیتال می تواند به بهبود کارآمدی سامانه های پرداخت بین المللی و حذف واسط های غیر ضروری کمک کند.

•    افزایش دسترسی به خدمات مالی:  

ارز دیجیتال می تواند به مبارزه با فقر و نابرابری در جهان کمک کند، زیرا به افراد و کسب و کارهای محروم از خدمات مالی، دسترسی آسان و ارزان به آن ها را فراهم می کند. بسیاری از کشورهای در حال توسعه و نامنظم، با مشکلات مختلف در زمینه پول فیات، مانند ناپایداری قیمت، فساد، سانسور و نقض حقوق بشر روبرو هستند. این در حالی است که ارز دیجیتال، به عنوان یک پول بدون حاکم، قابل حمل، قابل تقسیم و غیر قابل باطل شدن است. بنابراین، ارز دیجیتال می تواند به عنوان یک راه حل برای تامین نظام مالی منصفانه و پایدار در جهان عمل کند.

•    افزایش نوآوری و خلاقیت در صنعت فناوری:  

ارز دیجیتال نه تنها چالش های جدید را برای صنعت فناوری ایجاد می کند، بلکه فرصت های جدیدی را نیز برای نوآوری و خلاقیت به وجود می آورد. ارز دیجیتال بر پایه تکنولوژی بلاک چین است که یک سامانه ثبت داده های غیر قابل تغییر، غیر متمرکز و امن است. این تکنولوژی می تواند در زمینه های مختلف مانند حوزه های حقوقی، حسابداری، حمل و نقل، بهداشت، آموزش و دولت مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، ارز دیجیتال می تواند باعث شود که صنعت فناوری با سرعت بیشتری تغییر کند و به سمت یک جامعه هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و اقتصاد شبکه ای پیش رود. به همین دلیل در آینده ای نزدیک، شاهد تاثیرات ارز دیجیتال در اقتصاد جهانی هستیم.

•    تغییرات در سیاست های نظارتی و مالیاتی:

 ارز دیجیتال به عنوان یک پول جدید و نوظهور، چالش های زیادی را برای نظام های نظارتی و مالیاتی جهان به وجود آورده است. از یک طرف، بسیاری از دولت ها و سازمان های بین المللی، نگران از دست رفتن کنترل بر پول و تأثیر آن بر پایداری مالی، مبارزه با پولشویی و تامین امنیت ملی هستند. از طرف دیگر، بسیاری از کاربران و طرفداران ارز دیجیتال، خواستار حفظ حریم خصوصی، حق بر خودمختاری و عدم دخالت دولت در فعالیت های مالی خود هستند. بنابراین، چگونگی تعامل و تنظیم ارز دیجیتال، یک مسئله پیچیده و حساس است که نیاز به همکاری و توافق بین ذینفعان مختلف دارد . در حال حاضر، سطح و شکل نظارت و مالیات بر ارز دیجیتال در کشورهای مختلف، بسیار متفاوت است. برخی کشورها مانند چین، روسیه و ترکیه، سختگیرانه ترین قوانین را در قبال ارز دیجیتال اعمال کرده اند و آن را ممنوع یا محدود کرده اند . برخی کشورها مانند آمریکا، اروپا و هند، در حال تدوین قوانین و استانداردهای جامع و منطقی برای نظارت بر ارز دیجیتال هستند . برخی کشورها مانند سوئیس، سنگاپور و استونی، باز و خوشبینانه ترین نگاه را به ارز دیجیتال دارند و آن را به عنوان یک فرصت برای ترویج نوآوری و رشد اقتصادی می بینند .

•    توسعه ارز های دیجیتال مرکزی:

 ارز دیجیتال مرکزی یا CBDC، یک نوع پول دیجیتال است که توسط بانک مرکزی یک کشور صادر و نظارت می شود. این نوع پول، همانند پول فیات، قانونی و قابل پذیرش است، اما به جای اینکه به صورت کاغذی یا سکه ای باشد، به صورت الکترونیکی وجود دارد. ارز دیجیتال مرکزی، مزایای هر دو نوع پول فیات و ارز دیجیتال را دارد. از یک طرف، ارز دیجیتال مرکزی، به عنوان یک پول رسمی و قابل اعتماد، تحت نظارت و حمایت بانک مرکزی است و در برابر تغییرات قیمت مقاوم است. از طرف دیگر، ارز دیجیتال مرکزی، به عنوان یک پول الکترونیکی، سرعت، کارآمدی و هزینه کم تر در پرداخت ها را فراهم می کند و به کاهش نقش واسط های مالی کمک می کند . بسیاری از بانک های مرکزی جهان، در حال بررسی و آزمایش امکان صدور ارز دیجیتال مرکزی هستند. بعضی کشورها مانند چین، بهاماس و سوئد، پیشرو در این زمینه هستند و حتی شروع به عرضه عملی ارز دیجیتال مرکزی خود کرده اند . بعضی کشورها مانند آمريكا، اروپا و ژاپن، در حال تحقيق و توسعه بر روي اين موضوع هستند . بعضي كشورها مانند كانادا، استراليا و كره جنوبي، هنوز تصميم قطعي درباره صدور يا عدم صدور ارز ديجيتال مركزي نگرفته‌اند .

سخن آخر 
ارز دیجیتال تاثیراتی در اقتصاد جهانی را به همراه خود دارد . از جمله این تاثیرات می توان به افزایش رقابت و کارآمدی در بازار پول، افزایش دسترسی به خدمات مالی، افزایش نوآوری و خلاقیت در صنعت فناوری، تغییرات در سیاست های نظارتی و مالیاتی و توسعه ارز های دیجیتال مرکزی اشاره کرد. این تاثیرات، هم فرصت ها و هم چالش های جدیدی را برای ذینفعان مختلف به وجود آورده اند. بنابراین، لازم است که با درک عمیق و جامع از ماهیت و خصوصیات ارز دیجیتال، به سمت یک تعامل همکارانه و منطقی با آن پیش رود.