توکن غیرقابل تعویض (Non-Fungible Token) که به اختصار به آن NFT گفته میشود؛ نوعی ارز دیجیتال رمزنگاری شده است که سند مالکیت یک اثر دیجیتال را در فضای بلاکچین صادر میکند. این توکنها در ابتدا بر پایهی استاندارد شبکه ERC721 که استانداردی مشابه ERC20 است، توسعه یافتند و بهعنوان یک Token خاص اتریوم شناخته میشدند. به عبارت بهتر، non-fungible token (NFT) واحدی غیرقابل تعویضی از دادههای ذخیره شده در یک زنجیره بلوکی است، یک فرم از سند دیجیتالی که میتواند فروخته و معامله شود. انواع واحدهای داده NFT میتوانند با فایلهای دیجیتالی مانند عکس، فیلم و صدا مرتبط باشند. NFTها با ارزهای دیجیتال بلاک چین مانند بیت کوین متفاوت هستند، زیرا هر توکن ساختار منحصر بفرد خودش را دارد.
پیش از بررسی فنی مفهوم NFT میخواهیم شکل ساده شده مفاهیم آن را بررسی کنیم. فرض کنید اثری را به کمک فتومونتاژ در فتوشاپ خلق کرده باشید و بخواهید آن را به فروش برسانید. هر شخصی میتواند یک کپی از اثر شما را در کامپیوتر خود داشته باشد و با دانلود آن اثر، هیچ حق مالکیتی نیز به شما پرداخت نشود. در مثالی دیگر فرض کنید تابلو نقاشی رنگ روغن کشیده باشید و بخواهید آن را به فروش برسانید. در مثال اول یعنی عکس و در مثال دوم، تابلو نقاشی، هر دو را میتوانید به یک NFT تبدیل کنید و با این تبدیل، حتی با از بین رفتن کالای فیزیکی – در اینجا تابلو نقاشی – خود اثر در قالب یک NFT از بین نمیرود و حق مالکیت آن در اختیار صاحب اصلی NFT حفظ میشود. اگر بخواهیم سادهتر از این توضیح دهیم باید گفت در صورتیکه تابلو نقاشی به یک عکس تبدیل و آن عکس در قالب یک NFT فروخته شود، این عکس دارای شناسانامه منحصر به فردی خواهد بود که حتی کپیهای آن نیز برابر با اثر اصلی نخواهند بود. به این ترتیب، حتی یک عکس با فرمت JPEG نیز میتواند به یک NFT تبدیل و فروخته شود. در حقیقت، NFT به دارایی دیجیتالی میگویند که همانند آثار هنری قابل جمعکردن باشد. این دارایی دیجیتال، ارزش خود را به صورت نوعی از رمزارز حفظ میکند. در حقیقت، همانطور که یک فرش دستبافت یا تابلوی نقاشی، ارزش خود را در طول زمان حفظ میکند و نوعی سرمایهگذاری به شمار میآید، در رابطه با NFT نیز همین امر صدق میکند که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت. خود واژه NFT به معنای «ژتون (توکن) غیر قابل معاوضه» (non-Fungible Token | NFT) است و در حقیقت، توکنی دیجیتال و نوعی رمز ارز مانند بیتکوین و اتریوم است. اما برخلاف یک سکه استاندارد در بلاک چین بیتکوین، NFT منحصر به فرد است و نمیتوان آن را معاوضه کرد.
در ادامهی نوشتار ان اف تی چیست، به بررسی ویژگیهای توکنهای غیرقابل معاوضه میپردازیم. ویژگیهای ان اف تی عبارتاند از:
• قابل انتقال: برخلاف توکنهای قابل ترید و معاوظه، ان اف تی در بازارهای خاصی خرید و فروش میشوند. با این وجود، ارزش آنها به خاص و منحصر بهفرد بودنشان وابسته است.
• دارای اصالت: توکنهای غیرقابل معاوضه مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین هستند؛ بنابراین میتوانید از اصالت NFT خود مطمئن شوید؛ چرا که ایجاد چیزی جعلی در لجر تغییر ناپذیر نامتمرکز، تقریباً ممکن نیست!
• تقسیم نشدنی: با اینکه این موضوع به عنوان یک قانون مشخص نشده، اما بیشتر توکنهای غیرقابل معاوضه به واحدهای کوچکتر قابل تقسیم نیستند! به بیان سادهتر، یا شما یک اثر هنری دیجیتال را میخرید، یا اصلا آن را نمیخرید.
• کمیاب: ارزش و قیمت ان اف تی بهخاطر کمیاب بودن آنها است. توسعهدهندگان ان اف تیها هر اندازه که قصد داشته باشند میتوانند از این توکنها ایجاد کنند؛ اما با محدود کردن تعداد آنها و ساخت با تعداد کم، باعث افزایش ارزش آنها میشوند.
• حافظ حق مالکیت: این مورد هم به استفادهی NFT از پلتفرمهای غیرمتمرکز اشاره میکند که در آن هیچ مالکی دادهای را پس از ثبت نمیتواند تغییر دهد.
• یکتایی: آخرین ویژگی ان اف تیها، یکتایی آنهاست. ان اف تیها دارای زبانهای (Tab) از اطلاعات ثابتی در مورد یکتا بودنشان هستند. به بیان ساده، این ویژگی به عنوان گواهی اصالت استفاده میشود.
نتیجه گیری :
NFT بخش جدیدی از بازار رمز ارزهاست که به ما اجازه میدهد داراییهایی با ارزش منحصربه فرد تولید کنیم. در این مقاله ابتدا به تشریح تعریف و مفهوم توکن NFT پرداختیم و سپس روش ساخت و فروش، دلایل اهمیت و کاربردهای آن را شرح دادیم. این گروه از توکنها، قابلیت این را دارند تا جهان ارزهای دیجیتال را دگرگون سازند.