راگ پول (Rug Pull) نوعی اسکم بسیار سودآور برای کلاهبرداران در فضای کریپتو است. در این روش توسعهدهندگان یک تیم توکن پروژهی خود را پامپ کرده، سپس با سرمایهی به دست آمده از فروش توکنهای خود ناپدید میشوند و دارایی بیارزشی را برای سرمایهگذاران خود به جا میگذارند. در مانور راگ پول، توسعهدهندگان کلاهبردار پس از خلق یک توکن جدید، قیمت آن را پامپ میکنند، سپس ارزش هر چه بیشتری از آن را خارج کرده، و توکنهایی با قیمت صفر شده را برای سرمایهگذاران و بیخبر باقی میگذارند. راگ پول نوعی کلاهبرداری خروج (اگزیت اسکم) و سوء استفادهای از ماهیت امور مالی غیر متمرکز (DeFi) است. قبل از فهمیدن علت رخ دادن راگ پول و چگونگی کشف آنها، بهتر است که ابتدا با سه نوع مختلف راگ پول آشنا شوید.
راگ پولها انواع مختلفی دارند. امّا فعلا بیایید تا به مفهوم کلی آن آشنا شویم. عبارت Rug Pull از ۲ کلمه Rug به معنای فرش و Pull به معنای کشیدن مشتق شده است. به طوری که ما سرمایه خود را در اختیار برخی افراد قرار میدهیم. گویی که بر روی یک فرش ایستادهایم و در کسری از ثانیه، این افراد فرش یا همان داراییمان را از ما گرفته و به سرنوشت شخص موجود در تصویر دچار میشویم! راگ پول زمانی اتفاق میافتد که برخی افراد یک توکن نه چندان معتبر را ایجاد کرده و در مدت زمانی کم، قیمت آن را افزایش میدهند. به طمع کسب سودهای نجومی، سرمایه گذارانی اقدام به خریداری این ارزها کرده و پس از مدتی کوتاه، ارزش آن توکن برابر صفر خواهد بود.البته فراموش نکنیم که راگ پول تنها در بازار رمزارزها اتفاق نمیافتد. بلکه برخی پلتفرمهای DeFi، پروژههای NFT و متاورس هم از این خطرات تاثیر میپذیرند. در ادامه با ۳ نوع راگ پول آشنا خواهیم شد.
در این قسمت می خواهیم به بررسی روش کار کلاهبرداری راگ پول بپردازیم. به صورت کلی سه نوع اصلی کلاهبرداری راگ پول وجود دارد که در این قسمت بررسی می کنیم.
سرقت استخر نقدینگی :
برای اینکه یک ارز دیجیتال قابل معامله باشد، توسعه دهندگان باید یک استخر نقدینگی ایجاد کنند که بخشی از ارزدیجیتال را برای خرید و فروش سرمایه گذاران نگه دارد. در اکثر قرعهکشیهای معروف، توسعهدهنده با توکن کلاهبرداری جدید خود و یک ارز دیجیتال قانونی، مانند اتر، یک استخر نقدینگی ایجاد میکند. وقتی مردم جذب ارزش پیشنهادی کلاهبرداری رمزنگاری می شوند، شروع به خرید آن برای اتریوم خود می کنند که برای مدتی در استخر نقدینگی باقی می ماند. با خرید بیشتر و بیشتر سرمایه گذاران توکن های تقلبی، ارزش آن شروع به افزایش می کند. به این ترتیب اتریوم بیشتری در استخر نقدینگی واریز می شود. در زمان مشخص شده، توسعه دهنده مخرب پروژه اتریوم را از استخر نقدینگی حذف می کند و تنها یک توکن بی ارزش باقی می گذارد. بنابراین، سرمایه گذاران نمی توانند توکن های بی ارزش خود را پس بگیرند، در حالی که توسعه دهنده پول آنها را به شکل ETH قانونی می گیرد و آن را تعقیب می کند.
غیرفعال کردن قابلیت فروش توکن :
نتیجه نهایی این کلاهبرداری، سرقت نقدینگی بالا است، اما روند آن اختلاف دارد. در این کلاهبرداری، توسعه دهنده کمی کد اضافه می کند که مانع از فروش سکه های سرمایه گذاران در بورس می شود. سرمایه گذاران می توانند سکه های کلاهبرداری بخرند اما به دلیل کد تقلبی، فقط توسعه دهنده می تواند سکه های خود را بفروشد. در این نوع کلاهبرداری های راگ پول، قیمت آنقدر افزایش می یابد که افراد اقدام به فروش سکه های خود می کنند اما نمی توانند ملک را بفروشند. کلاهبردار قیمت را به اندازه کافی بالا می داند و تمام توکن های خود را می فروشد و در کسری از ثانیه قیمت را به صفر می رساند.
توسعه دهندگان از دارایی های خود استفاده می کنند :
در بازار آزاد، شاید این کلاهبرداری نباشد اما اگر پروژه فقط برای این منظور ایجاد شود، واجد شرایط کلاهبرداری است. درست مانند دو روش قبلی، توسعه دهنده مخرب پروژه ای با ارزش پیشنهادی بیش از حد ایجاد می کند. این وعده معمولا شامل یک ویژگی یا پلتفرم رمزنگاری است که در حال توسعه بوده و به زودی منتشر خواهد شد. اما در واقعیت، توسعهدهنده فقط یک توکن بیارزش را چند برابر میکند و بخش زیادی از این توکنها را از ابتدا در کیف پول خود نگه میدارد یا آنها را با قیمت پایین از بازار میخرد. از آنجایی که وعدههای چنین پروژههایی بسیار امیدوارکننده است، سرمایهگذاران مشتاق هستند تا رمزارز را بخرند و سپس برای سهام خود از توسعهدهنده پول نقد کنند. او می تواند همه این کارها را یکباره یا در طول زمان انجام دهد، بنابراین راگ پول آنقدر آشکار نیست. در هر صورت، این امر باعث میشود که سرمایهگذاران به توکن بیارزش نگاه کنند و در نهایت تمام داراییهای خود را از دست بدهند.
نتیجه گیری :
اکنون که چند مرحله برای اجتناب از کلاهبرداریهای راگ پول ارز دیجیتال را بررسی کردیم، باید این نکته را هم روشن کنیم که توجه صرف به این نکات ایمنی کامل داراییهایتان را تضمین نمیکند. با پیشرفت فناوری، همیشه شگفتیهایی در زمینه کلاهبرداری وجود خواهد داشت و هکرها راههای جدیدتر و پیچیدهتری را برای سرقت داراییهای دیجیتال شما کشف میکنند. علاوه بر این، این اقدامات بهتنهایی موثر نیستند. بهعنوان مثال، اگر بتوانید تأیید کنید که کیف پولهای تیم قفل شدهاند، اما نتوانید تشخیص دهید که بیش از نیمی از عرضه توکن در دست یک کیف پول خارجی قفل نشده است، کلاهبرداران کماکان میتوانند نقشه خود را عملی کنند. این مسئله در مورد بررسی پیشینه تیم توسعه هم صادق است.