یکی از راههایی که بسیاری از سرمایهگذاران و معاملهگران بازارهای مالی از آن برای تحلیل بازار و تصمیمگیری برای خرید و فروش داراییهای مختلف استفاده میکنند، حجم معاملات یا Trading Volume است. در حقیقت حجم معاملات به تعداد واحدهای معامله شده از یک دارایی در یک بازه زمانی خاص اشاره دارد و میتوان آن را یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال در نظر گرفت. برای اینکه شما هم بیشتر با مفهوم حجم معاملات آشنا شوید و اهمیت دخالت دادن آن را در تحلیلهای خود بیشتر درک کنید، مقاله امروز را به این موضوع اختصاص دادهایم. لطفا تا انتها همراه ما باشید.
به تعداد معاملات خرید و فروشی که در یک بازه زمانی بر روی یک سهم انجام میپذیرد، حجم معاملات آن سهم و به تعداد معاملات خرید و فروش کل سهام موجود در بازار در یک بازه زمانی، حجم معاملات بازار گفته میشود؛ لازم به ذکر است که بازه زمانی را میتوان روزانه، هفتگی و یا ماهانه در نظر گرفت. حجم معاملات را میتوان برای تمام بخشهای بازار مانند شاخص بورس، شاخص صنعت و یا سهم خاص مورد بررسی قرار داد. یکی از نکات قابل توجهی که در مورد حجم معاملات وجود دارد این است که حجم معاملات باید تایید کننده روند معاملات باشد و این مهمترین کاربردی است که حجم معاملات می تواند در تحلیل سهام داشته باشد. در توضیح این مطلب باید بیان کرد؛ حجم معاملات سنگینتر حاکی از تمایل خریداران به سهم و یا فشار فروش بیشتر بر روی یک سهم است که همراستا با روند حرکتی سهم است. اگر روند قیمتی یک سهم صعودی باشد، برای تداوم این صعود لازم است حجم در روزهای مثبت سنگینتر و بالعکس اگر روند نزولی بر سهم حاکم باشد، تا زمانی که حجم معاملات در روزهای منفی سنگینتر است، روند نزولی همچنان ادامه خواهد داشت. از این رو گفته می شود که باید حجم معاملات تایید کننده روند باشد.
حجم معاملات معیاری از میزان معامله یک دارایی مالی معین در یک دوره زمانی است. در بازار بورس یا سهامی، حجم عبارت از تعداد سهام معامله شده و در بازار ارزهای دیجیتال تعداد کوین یا توکن معامله شده است. برای قراردادهای آتی (Future) و اختیار معامله (option)، حجم بر اساس تعداد قراردادهایی است که دست به دست شدهاند. معامله گران برای تعیین نقدینگی به حجم نگاه میکنند و تغییرات حجم را با سایر شاخصهای تکنیکالی ترکیب میکنند تا بتوانند تصمیمات معاملاتی مناسب را بگیرند. با بررسی الگوهای حجم در طول زمان های مختلف میتوان چگونگی شکل گیری رشد و افت قیمت در بازارها را درک کرد. همین امر در مورد معامله گران بازار قراردادهای اختیار معامله نیز صادق است، زیرا حجم معاملات نشانگر تمایل فعالین بازار به جهت حرکت قیمتی است. در واقع، در بین اندیکاتورهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال، حجم معاملات نقش بسیار مهمی را ایفا میکند.
وقتی که حجم معاملاتی را بررسی میکنید، معمولا اطلاعات از قبیل قدرت یا ضعف یک روند را به دست میآورید. به عنوان یک تریدر، ما تمایل بیشتری به همراهی با حرکات قویتر داریم و در روندهای ضعیف نیز، ما به دنبال معکوس شدن روند میگردیم. البته این دستورالعملها همیشه و برای تمام مسائل پاسخگو نیست؛ اما برای تصمیمگیری برای ورود به بازار، مناسب است.
یک بازار رو به رشد (نزولی یا صعودی)، باید حجم معاملاتی بالایی داشته باشد. گاوها به افزایش حجم خریداران برای هل دادن قیمت به سمت بالا نیاز دارند؛ کاهش حجم معاملات در روند صعودی، میتواند نشانه کاهش جذابیت نماد مورد نظر و در نتیجه، معکوس شدن قیمت باشد. این یک حقیقت واضح است که ریزش یا جهش قیمت با حجم معاملاتی کم، یک سیگنال خرید یا فروش ضعیف است. ریزش یا جهش قیمت با حجم بالا، سیگنال قویتری ارائه میدهد که نشانه تغییر چیزی در آن نماد خاص است.
در یک بازار صعودی یا نزولی، ما میتوانیم اشباع قیمت را ببینیم. اشباعها، حرکات واضحی در قیمت هستند که با افزایش حجم معاملات ترکیب شدهاند؛ آنها میتوانند سیگنالهایی مبنی بر پتانسیل اتمام روند ارائه دهند. تریدرهایی که بیشتر صبر کردهاند و از عدم دریافت سودهای بیشتر ترس دارند، خریداران را خسته میکنند؛ در نتیجه، بازار معکوس میشود. زمانی که بازار نزولی است، نزول بیشتر قیمت تریدرها را تحت فشار قرار میدهد و این، بر روی نوسانات تاثیر میگذارد و حجم معاملات را افزایش میدهد. این نیز میتواند سیگنالی مبنی بر اتمام روند نزولی باشد.
حجم معاملات میتواند در تشخیص نشانههای صعودی بازار مفید باشد. برای مثال، فرض کنید که بر روی یک خط مقاومت که قیمت را پس میزند، حجم معاملات افزایش مییابد؛ در این حالت، قیمت نیز پس از یک اصلاح کوچک، افزایش پیدا میکند. در یک روند نزولی، باید پایین پایینتر (Lower Low) ساخته شود؛ زمانی که این حرکت تمام شد، حجم معاملات کاهش مییابد، که این یک نشانه صعودی تلقی میشود.
پس از یک حرکت بزرگ قیمتی (بالا یا پایین)، اگر قیمت شروع به بیروند یا رنج شدن (Range) با حجم معاملاتی بالا کرد، میتواند نشانهای از معکوس شدن قیمت باشد.
نتیجه گیری:
از مقاله مفهوم حجم در معاملات تحلیل تکنیکال دانستیم که حجم ابزاری مفید برای مطالعه روندها است و همانطور که می بینید راه های زیادی برای استفاده از آن وجود دارد. دستورالعملهای اساسی را میتوان برای ارزیابی قدرت یا ضعف بازار و همچنین بررسی اینکه آیا حجم، حرکت قیمت را تأیید میکند یا نشان میدهد که ممکن است یک معکوس در دست باشد، استفاده شود. گاهی اوقات از شاخص های مبتنی بر حجم برای کمک به فرآیند تصمیم گیری استفاده می شود. به طور خلاصه، در حالی که حجم ابزار دقیقی نیست، سیگنالهای ورود و خروج را میتوان با نگاه کردن به اکشن قیمت، حجم و شاخص حجم شناسایی کرد.